ناگفته هایی از درآمد میلیاردی صدا و سیما از جام جهانی

هیچ کس نمی داند دقیقا مظنه چند است و درآمد میلیاردی صدا و سیما از جام جهانی چقدر بوده است، همه حدودی حدس می زنند؛ آن هایی هم که می دانند ترجیح می دهند سکوت کنند و مبهم حرف بزنند. با این وجود رقم خیلی بالاست. درآمدی که صدا و سیما از پخش آگهی های تبلیغاتی قبل از بازی های ایران در جام جهانی به دست آورده کهکشانی است. برآورد های حدودی می گویند صدا و سیما با 50 دقیقه تبلیغی که فقط «قبل، بین دونیمه و پس» از بازی ایران و نیجریه پخش کرده 60 میلیارد تومن درآمد داشته. تازه ظاهرا بازی ایران  با آرژانتین و بوسنی گران تر هم بوده، پس با یک حساب سر انگشتی می توان فهمید اگر جام جهانی برای هیچ کس آب نداشته برای صدا و سیما نان حسابی داشته.

تبلیغات صدا و سیما بسیار پیچیده است

آگهی های تلویزیونی دو نوع است، تیزر و زیر نویس و در قالب مستقیم و مشارکتی است. تیزر را بر اساس ثانیه و زیرنویس را با تعداد دفعاتی که تکرار می شود، می سنجند و البته مشارکت داستان دیگری دارد که خیلی پیچیده تر و غیرشفاف تر از این هاست.

رضا نامی؛ کارشناس تبلیغات این ها را می گوید و ادامه می دهد: سیستم تبلیغات در صدا و سیما بسیار پیچیده است. هفت گروه بندی وجود دارد که هر کدام از این گروه ها قیمت بندی و تخفیف های خاص خودشان را دارند. بسته به اینکه در کدام یک از این گروه ها قرار می گیرید از شما پول دریافت می کنند. مثلا اگر شما در بازار موبایل فعال باشید ممکن است در گروه اول قرار بگیرید و 10 درصد تخفیف بگیرید و یا ممکن است با راه کارهایی در گروه هفت قرار بگیرد! و گروه هفت محصولات فرهنگی باشد و 70 درصد تخفیف شامل حالتان شود. هیچ کس دقیقا نمی داند جزییات گروه بندی ها چیست اما  قطعا چنین گروه بندی هایی در صدا و سیما وجود دارد.

وی در ادامه می افزاید: عامل دیگری که در قیمت تبلیغات صدا و سیما موثر است رقم کلی قرار دادی است که بسته می شود. اگر یک میلیارد قرار داد ببیندید یک درصد تخفیف شامل حالتان می شود و اگر 60 میلیارد قرار داد ببنیدید درصد دیگری تخفیف می گیرید. برای مثال برندی مانند تن تاک رقمی بالای 60 میلیارد قرار داد بسته پس میزان تخفیف این برند با کسی که قرار داد 500 میلیونی دارد متفاوت خواهد بود.

نامی می گوید صدا و سیما طبقه بندی دیگری هم دارد و در باره آن چنین توضیح می دهد: بر اساس زمان پخش، قیمت تبلیغات متفاوت می شود. یعنی از صبح تا یک ساعتی که حجم بیننده ها زیاد نیست ارزانتر بوده و از تخفیف بیشتری برخوردار است. از ساعت 2ظهر  تا 7 عصرکه مخاطب کمی بیشتر می شود قیمت بالاتر می رود و 7 عصر تا 12 شب که ساعت پیک مخاطب و شلوغی است، گرانترین زمان پخش است. برای مثال زمان دیدار ایران و آرژانتین مهمترین و گرانترین باکس تبلیغاتی صدا و سیما بود.

اصلا قیمت مشخصی وجود ندارد

او هم می گوید: تبلیغات صدا و سیما اصلا قیمت مشخصی ندارد. برای مثال یک شرکت تبلیغاتی ممکن است بگوید من با 100 میلیون تومن یک میلیارد تومن پخش از صدا و سیما می گیرم و یک شرکت تبلیغاتی دیگر بگوید با صد میلیون تومن یک میلیارد و دویست تومن پخش می گیرم.

محاسبه رقم تبلیغات در صدا و سیما بسیار پیچیده و نامشخص است و مانند روزنامه ها نیست که مثلا بگوییم آگهی یک کارد در سه نوبت هزار تومن است، بیست درصد هم تخفیف دارد می شود 800 تومن. اصلا  شفاف نیست و محاسبه اش به این سادگی ها نیست.

نامی یک کارشناس تبلیغات است، پس طبیعی است که درآمد نجومی صدا و سیما از پخش تبلیغات قبل از بازی های جام جهانی توجه او را هم جلب کرده باشد، وی در این رابطه بیان می کند: بازی های ایران جز گرانترین بازی ها بود و حدودا برای یک تیزر 35 ثانیه ای باید حدود 160 میلیون تومان پرداخت می کردید. قبل از بازی ایران و نیجریه در قالب برنامه بیست چهارده عادل فردوسی پور حدود 50 دقیقه تیزر پخش شد. پنجاه را اگر تقسیم بر 40 ثانیه کنیم خواهیم دید چه رقم بزرگی خواهد شد که بسیار عجیب و غریب است. البته تنها محدود به پخش تیزر قبل از شروع فوتبال نیست بلکه شامل پخش آگهی بین دو نیمه، پس از اتمام بازی، فروش لوگوی پشت سر و زیرنویس هم می شود. صدا و سیما خیلی پکیج خوبی را برای جام جهانی فروخته،  من با چند شرکت تبلیغاتی که جلسه داشتم برآورد کلی آنها با این که جزییات را نمی دانند حدود 60 میلیارد تومن برای بازی ایران و نیجریه، ۷۵ تا ۸۰ میلیارد برای ایران – آرژانتین و همین حدود هم برای ایران – بوسنی بود. حساب دو دو تا چهار تایش می شود: ۲۱۰ میلیارد تومان فقط از بازی های ایران و فقط در شبکه ی سه سیما.

او ادامه می دهد: من خودم به مشتریانم توصیه نمی کنم که پیک آگهی را بگیرند. چون خیلی آگهی دارد و در 50 دقیقه 70 تا آگهی پشت سر هم پخش می شود در صورتی که در این زمان عملا کسی تلویزیون نگاه نمی کند چون همه می دانند مثلا ساعت 8 قرار است بازی پخش شود پس کانال های دیگر را نگاه می کنند.

مگر اینکه تیزری خاص بگیرید، تیزر خاص یعنی آخرین تیزری که قبل از شروع بازی یا اولین تیزری که در بین دو نیمه پخش می شود. مطمئنا این باکس ها جز گران ترین ها هستند و دقیقا همان باکس هایی که الان بانک پارسیان خردیداری کرده. این باکس ها از چند ماه قبل به فروش می رسد.

باید درآمد از صدا و سیما دو برابر درآمد تبلیغات محیطی باشد

همیشه همین طور بوده، وقتی پای مقدار زیادی پول در میان باشد، مدعی هم زیاد می شود. البته فدراسیون فوتبال خیلی قبل تر از این هم گوشه چشمی به درآمد های صدا و سیما از پخش بازی های فوتبال داشت اما حالا با این همه پولی که گیر تلویزیون آمده گویا فدراسیون فوتبال مُسرتر شده.

علی کفاشیان به تازگی گفته باید محل درآمد ما از صدا و سیما دو برابر درآمد تبلیغات محیطی شود. وی در توضیح بیشتر اضافه کرده: فیفا سهم تیم های حاضر در رقابت های جام جهانی را از 250 هزار دلار به 750 هزار دلار رساند ما نیز به دنبال آن هستیم تا مبلغی که از صدا و سیما می‌خواهیم بگیریم، دو برابر تبلیغات محیطی که قرارداد بسته‌ایم، باشد.

فقط این که نیست، فدراسیون می گوید برای تمدید قرار داد کی روش هم با مشکل مالی مواجه است. صدا و سیما اگر مرام به خرج دهد و بپذیرد مبلغ بالاتری به فدراسیون فوتبال بپردازد، حتما نقش موثری در تمدید قرارداد کی روش و شاد کردن دل، مردم، فوتبالیست ها و خبرنگارهایی  می شود که می خواهند کی روش بماند، خواهد داشت.